1944

Het jaar 1944 markeert voor een groot deel van Europa het einde van een lange, nietsontziende bezetting. De geallieerden rukken vanuit alle windstreken op met als doel Berlijn zo snel mogelijk te bereiken. Een lang jaar met veel gebeurtenissen...

Oostfront zakt in

Wat begon met de stilstand van het Oostfront bij Stalingrad, markeerde tevens het begin van de instorting van het Oostfront. Begin 1944 wordt duidelijk dat er geen houden meer aan is. De oorlogsfabrieken ver weg in de Sowjetunie draaien op volle toeren om het front van nieuw materieel te voorzien.

De Oekraïne werd in 1943 al grotendeels bevrijd tot aan de hoofdstad Kiev, in 1944 wordt de Oekraïne, dat zo zwaar te lijden had onder de Duitse aanval en de bezetting die daarop volgde, eindelijk door het Rode Leger bevrijd. Het Rode Leger stopte natuurlijk niet en maakte zich gereed voor de aanval richting Duitsland. In het noorden werd Leningrad (huidige Sint Petersburg) uit zijn benarde positie bevrijd. De stad werd niet door de Duitsers bezet, maar werd twee jaar lang omsingeld. Over het Ladoga-meer werden levensmiddelen de stad binnen gesmokkeld om de stad in leven te houden. De Duitsers werden begin 1944 teruggedreven naar de Baltische staten Estland, Letland en Litouwen. Daar wachtte hen een verschrikkelijk lot, want het Rode leger stootte door Litouwen heen met als gevolg dat de noordelijke Duitse legergroep vast kwam te zitten tussen de zee en het Rode Leger. Ondertussen stootte het Rode Leger in het midden van het front door richting Warschau, de hoofdstad van Polen.

Overlord

In de morgen van 6 juni 1944 verschenen er vele duizenden schepen voor de kust van het Franse Normandië. De Duitse troepen aldaar, die belast waren met de verdediging van de Atlantische kust, waren compleet verrast. Zij probeerden de Atlantikwall (de Duitse kustverdedigingslijn) in stand te houden vanuit hun bunkers. D-Day was zowel een ramp als een succes tegelijk. De geallieerden verloren duizenden manschappen, evenzo aan Duitse zijde. Maar de geallieerden slaagden erin de kusten te veroveren en zich gereed te maken voor de aanval landinwaarts.

De slag om Normandië viel bloedig uit voor de geallieerden. De Normadische plaatsjes lagen meestal tussen sterk begroeide gebieden, waarin de Duitsers zich makkelijk verscholen hielden. Dit was ook de voornaamste reden waarom de bevrijding van de rest van Frankrijk zo lang op zich liet wachten. Pas toen Normandië eindelijk was bezet en de geallieerden zich gereed maakten voor hun opmars richting Parijs, ging het sneller. De Duitsers sloegen massaal op de vlucht.

Rechts: foto van de landing op de stranden van Normandië. Geallieerde strijdkrachten die maanden lang van te voren in Zuid-Engeland werden verzameld werden in amfibische voertuigen naar de kust gevoerd. Eenmaal voet gezet op de kust werden ze vanuit de duinen door de Duitsers bestookt met granaten en geweervuur.

Invasie Zuid-Frankrijk en Noord-Italië

In augustus 1944 begonnen de geallieerden hun tweede front in Frankrijk. Doel was het dorp Saint Tropez in Zuid-Frankrijk, vlakbij Marseille. Doel van de landing was om een tweedeling teweeg te brengen in de verdediging van de Franse bezette gebieden. Troepen vanuit Normandië moesten zich deels richten op een opmars naar het zuiden om zich te vervoegen bij de troepen die in Saint Tropez waren geland. De geallieerden trokken vanuit Saint Tropez het Rhonedal in, noordwaarts om in de buurt van Dijon de troepen vanuit Normandië later in 1944 tegen te komen.

In 1943 begon de invasie van et Zuid-Ialiaanse vasteland. Tegen december hadden de geallieerden Napels veroverd. In 1944 begonnen zij aan hun opmars richting Rome en Noord-Italië. Hitler maakte het de geallieerden in Italië echter erg moeilijk. Nadat Mussolini door het Italiaanse volk was verstoten, viel Hitler Italië binnen om orde op zaken te stellen. De opmars was langzaam, maar leidde uiteindelijk tot de bevrijding van Italië. Eind mei werd Rome bevrijd en in augustus Florence. De geallieerde opmars werd gestaakt aan de voet van de Alpen. Italië was grotendeels bevrijd en daarmee was het doel voor de troepen in dit deel van Europa bereikt.

Bevrijding Frankrijk en België

Na de verovering van Normandië door de geallieerden, sloegen de Duitsers massaal op de vlucht. Duitsland werd vanuit vier richtingen aangevallen (West, Zuid-West, Noord-Oost en Zuid-Oost). Veel soldaten en officieren kozen eieren voor hun geld en zetten koers richting de heimat (vaderland).

Tesamen met Amerikaanse, Britse en Canadese troepen, kwamen ook de Vrije Franse troepen onder leiden van generaal Charles de Gaulle mee naar Normandië tijdens de invasie. Voor hun was het deste meer noodzaak om koers te zetten naar de Franse hoofdstad Parijs om deze van de Nazi's te bevrijden.

Erwin Rommel, die van Noord-Afrika, was belast met het opperbevel van de Duitse troepen in de Westelijke bezette gebieden. Hij kreeg van Hitler het bevel om Parijs met de grond gelijk te maken toen bleek dat de Duitse troepen de bezetting van Parijs niet meer konden tegenhouden. Rommel en de plaatselijke bevelhebbers negeerden dit bevel. Op 25 augustus capituleerden de Duitse troepen in Parijs. De dag erna maakte Charles de Gaulle zijn historische parade over de Champs Elysées in Parijs.

Met de bevrijding van Parijs lag een groot stuk, vooral leeg land (Noord-Frankrijk) op de route naar België, Nederland en Duitsland. In augustus en september slaagden de geallieerden om de Duitsers terug te drijven tot aan de Nederlands-Belgische grens. Maastricht was de eerste grote Nederlandse stad die op 14 september 1944 werd bevrijd door de Amerikanen. Op dat zelfde moment werden de plannen gereed gemaakt voor de invasie van Nederland om over de Siegfriedlinie heen Duitsland in te trekken.

De Duitse Siegfriedlinie was de laatste defensie van Duitsland tegen de geallieerde legers. De linie liep van vanaf de grens tussen Duitsland en Zwitserland nabij Basel tot vlak onder de Nederlandse stad Arnhem. Parallel aan deze linie hadden de Fransen tussen beide wereldoorlogen in er de Margotlinie aangelegd als defensie tegen een mogelijke aanval vanuit Duitsland. Maar de Duitsers kwamen in 1940 via België, waardoor de Margotlinie zijn functie verloor.

Rechts: generaal Charles de Gaulle.

Market Garden

Market Garden was de codenaam van de invasie van Nederland vanaf de Belgische plaats Leopoldsburg via Eindhoven en Nijmhegen naar Arnhem. Deze invasie werd later ook de Slag om Arnhem genoemd, vanwege de hevige gevechten die in deze Nederlandse stad plaatsvonden (en waar de geallieerden in eerste instantie ook verloren).

De Engelse veldmaarschalk Montgomery ontwikkelde het plan om vier belangrijke bruggen met een verrassingsaanval van parachutisten te bezetten, namelijk de brug van Son (nabij Eindhoven), de brug van Grave (bij Nijmhegen), de brug van Nijmhegen zelf en tot slot, de hoofdprijs, de brug over de Rijn bij Arnhem. De gedachte was dat er in deze gebieden achter de Duitse frontlinies zich geen grote Duitse troepenconcentraties bevonden. Het 30e Britse pantserkorps zou vanuit Leopoldsburg als een soort cavalerie via de bruggen die door de parachutisten waren bezet naar Arnhem trekken om daarna over de Siegfriedlinie heen het Ruhrgebiet (belangrijk Duits industriegebied) binnen te vallen.

Wat men bij de uitvoering van het plan niet wist, was dat de Duitse generaal Model, die belast was met de verdediging van Nederland, een SS-pantserdivisie van het front had teruggetrokken naar Arnhem om deze troepen wat rust te gunnen voor een eventueel tegenoffensief in de toekomst. Gevolg was dat de weerstand die de parachutisten ondervonden in Arnhem heel wat groter was dan aanvankelijk werd aangenomen. Daarbij kwam ook nog dat veel materieel bestemd voor Arnhem niet aankwam, omdat het onderweg door Duits luchtafweergeschut werd neergeschoten.

Bedoeling was dat Arnhem door het 30e korps in 3 tot 4 dagen werd bereikt. Maar mede omdat de brug van Son de lucht in ging en dus noodbrug moest worden gebouwd en veel meer tegenstand dan verwacht in Nijmhegen, moesten de Britten in Arnhem 9 dagen wachten, totdat zij het bericht kregen zich terug te trekken. Generaal Urquart landde met 10.000 manschappen in Arnhem en keerde met minder dan 2000 terug. Hoewel de verliezen, vooral in Arnhem, erg groot waren werd Market-Garden als een succes gezien. Maar in Nederland geldt het nog steeds als de meest bloedige veldslag op vaderlandse bodem tijdens de Tweede Wereldoorlog. Van Arnhem zelf bleef nagenoeg niets over. Rechts een foto van de landingen in de buurt van Arnhem.

Duitse geallieerden keren zich tegen Hitler

Toen Hitler zijn campagne tegen de Sowjetunie in 1941 begon, voegden Roemenië, Bulgarije en Hongarije zich bij het Derde Rijk. Later bezien hadden ze dat beter niet kunnen doen, want vooral in Hongarije kreeg de burgerbevolking heel wat te lijden onder de Duitse overheersing.
Echter bij de Russische offensieven in 1944 richting Duitsland en Oostenrijk kregen zij de kans om de fouten in het verleden te herstellen. Roemenië verklaarde Hitler op 25 augustus 1944 de oorlog, Bulgarije op 6 september van hetzelfde jaar en tot slot Hongarije medio oktober. Deze acties leidden ertoe dat de Russische opmars in centraal en zuid-oost Europa drastisch werden versneld.

Ardennenoffensief

Het laatste serieuze offensief van de Duitsers aan het westfront was het Ardennenoffensief in December 1944. In het grootste geheim werkte de Duitse generaal Von Rundstedt aan de plannen voor een invasie vanuit de Westwall (de Siegfriedlinie) door België. In de Ardennen, het gebergte in het oosten van België, lagen geallieerde troepen gelegerd die in de overtuiging waren dat de oorlog al gewonnen was. Zij zouden een luguber kerstcadeau krijgen.

De Duitse legerleiding zag namelijk de kans om de steeds verder oprukkende geallieerde legers die zich onderhand in Nederland bevonden bevonden van het hoofdmacht af te sluiten en de omsingelen. Doel was om vanuit de Siegfriedlinie via Bastogne en Namur naar Antwerpen door te stoten. Om de aanval uit te kunnen voeren had de Duitse legerleiding een aardige voorraad aan Tiger III tanks in de bossen van de Ardennen aan de Duits-Belgische grens verstopt. Materieel en manschappen waren reeds verzameld, er was maar één probleem: brandstof. Door de grote verliezen in het oosten en het verliezen van de controle over de olievelden, was het verkrijgen van brandstof een groot probleem. Toch wist von Rundstedt voldoende brandstof vrij te krijgen voor zijn offensief, hoewel... voor een deel. Het plan was namelijk om met de brandstof die men had tot aan een belangrijke geallieerde brandstof-opslagplaats te komen, die te bezetten en de brandstof aldaar de gebruiken om verder door te stoten naar Antwerpen.

Op 16 december begon de aanval en bleek, mede geholpen door dichte mist die luchtaanvallen onmogelijk maakte, meteen een succes. De Duitse strijdkrachten walsten met het grootste gemak over de fronttroepen en zetten koers naar Bastogne. De stad werd omsingeld en de Amerikanen werd de mogelijkheid geboden zich over te geven. Om belangrijke bruggen en de brandstofdepots te beschermen tegen vernietiging had de Duitse legerleiding parachutisten ingezet in Amerikaanse uniformen, welke vloeiend Engels spraken. Zij brachten de echte bewakers om het leven en namen hun plaats in.

Nabij het Waalse Malmédy werden de gevangen genomen Amerikaanse krijgsgevangen in koelen bloede doodgeschoten. De filosofie was dat de Duitsers alle mankracht nodig hadden voor de aanval en geen krijgsgevangenen konden gaan bewaken. Men trad in herhaling van wat op grotere schaal aan het Oostfront plaatsvond. Vanuit de Nederlandse stad Maastricht werd de geallieerde tegenaanval gecoördineerd. Doel van het tegenoffensief was om de Duitsers hun brandstof op te laten gebruiken in een tankgevecht. De taktiek slaagde en de Duitsers moesten zich nu richten op de verovering van de brandstofdepots. Echter Amerikaanse soldaten waren erin geslaagd de vermomde Duitse soldaten te identificeren en te liquideren. Met de brandstof die de Duitsers wilden gaan halen, werden ze zelf opgeblazen. De Duitse opmars stokte nabij Celles, vlakbij Dinant. De doelen werden verre van bereikt en de Duitse soldaten verlieten hun voertuigen en keerden te voet terug naar Duitsland. De brandstof was op en daarmee was ook de aanval tot stilstand gekomen.

1944

Het jaar 1944 markeert voor een groot deel van Europa het einde van een lange, nietsontziende bezetting. De geallieerden rukken vanuit alle windstreken op met als doel Berlijn zo snel mogelijk te bereiken. Een lang jaar met veel gebeurtenissen...

ï¿½ Copyright CR-Corporation - 2024 - Afdrukken - contact